Tại cuộc họp với các tổ chức tín dụng về tăng cường triển khai các giải pháp của ngành ngân hàng hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid 19, ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, trong vòng 3 tuần kể từ khi họp với NHNN, các tổ chức tín dụng đã khẩn trương rà soát tình hình khách hàng vay vốn để chủ động xây dựng chương trình, kịch bản hành động nhằm tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn. Các tổ chức tín dụng đã hỗ trợ cho trên 44.000 khách hàng với dư nợ khoảng 222.000 tỷ đồng, thông qua các biện pháp như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi vay các khoản nợ hiện hữu, giảm lãi các vay các khoản cho vay mới, miễn giảm các loại phí, triển khai các chương trình, sản phẩm tín dụng... để chia sẻ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân khắc phục thiệt hại. Trong đó, phải kể đến 20 ngân hàng thương mại đã tích cực, chủ động triển khai như Agribank, Vietcombank, VietinBank, BIDV,Sacombank, TPBank, VPBank, Nam Á, ACB, Techcombank, OCB, MB, SCB, Bản Việt, Kiên Long, Eximbank, PVCombank, CoopBank, Shinhanbank, UOB.
Ngoài ra, gần 30 ngân hàng thương mại đã đồng hành cùng Napas triển khai các chương trình miễn, giảm phí chuyển tiền nhằm chia sẻ trách nhiệm với cộng đồng và khách hàng, góp phần đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt.
Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam (CIC) cũng đã giảm mức thu dịch vụ thông tin tín dụng để giúp các tổ chức tín dụng giảm chi phí, hạ lãi suất, qua đó gián tiếp nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng của người dân và doanh nghiệp.
TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cho rằng, giải pháp trên vừa thiết thực, vừa đúng đối tượng. Trên thực tế, khó khăn của doanh nghiệp hiện nay không phải là vốn hay lãi suất, mà chính là thị trường. Bởi hỗ trợ lãi suất hay tín dụng hiện nay không có ý nghĩa, vì doanh nghiệp không có nhu cầu vay. Chính sách tiền tệ tham gia hỗ trợ doanh nghiệp bằng cách cho phép cơ cấu lại nợ là rất đúng địa chỉ, không nên đưa ra các gói tín dụng hỗ trợ trên phạm vi rộng, nếu không sẽ khó kiểm soát.
Với bối cảnh hiện nay, theo các chuyên gia kinh tế, chính sách tiền tệ không cần nóng vội điều chỉnh về lãi suất hay tín dụng, mà chỉ cần hỗ trợ đúng địa chỉ, không hỗ trợ tràn lan làm méo mó thị trường. Mục tiêu tối thượng của chính sách tiền tệ hiện tại phải là tạo ổn định vĩ mô, cũng là tạo tiền đề, nền tảng để phối hợp với các giải pháp khác.
Phó thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, NHNN đang phối hợp với bộ, ngành liên quan tích cực, khẩn trương hoàn thiện hệ thống pháp lý nhằm tạo điều kiện cho cả tổ chức tín dụng và các doanh nghiệp trong việc khắc phục khó khăn, thiệt hại do dịch bệnh gây ra. Trong đó, NHNN đang tiến hành các thủ tục để ban hành gấp Thông tư hướng dẫn các tổ chức tín dụng cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi vay, giữ nguyên nhóm nợ cho các khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
Theo dự thảo cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 mà NHNN công bố, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi vay đối với các khoản nợ phát sinh từ hoạt động cấp tín dụng thuộc một trong các trường hợp sau đây:
Một là, khoản nợ chưa chuyển nợ quá hạn mà khách hàng được đánh giá không có khả năng trả đầy đủ nợ gốc và/hoặc lãi theo hợp đồng đã ký do chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Hai là, khoản nợ đã chuyển nợ quá hạn trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày Thông tư được ký ban hành do chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Tổng thời gian cơ cấu lại thời hạn trả nợ theo quy định trên không vượt quá thời gian cấp tín dụng ban đầu theo hợp đồng đã ký.
Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được giữ nguyên nhóm nợ như đã phân loại theo quy định của NHNN tại thời điểm gần nhất trước thời điểm ngày 23/01/2020 đối với phần dư nợ của các khoản nợ quy định nói trên mà thời hạn trả nợ gốc và/hoặc lãi trong khoảng từ ngày 23/01/2020 đến thời điểm liền sau 90 ngày kể từ ngày cơ quan Nhà nước có thẩm quyền công bố hết dịch Covid-19, bao gồm cả phần dư nợ đã cơ cấu lại nợ, miễn, giảm lãi vay trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành và đã chuyển nhóm nợ theo quy định của NHNN tại các quy định trước đây.
Như vậy, ở cơ chế trên, NHNN đã trù tính khoảng thời gian hỗ trợ thêm 90 ngày kể từ sau thời điểm hết dịch, tạo một bước đệm cho cả ngân hàng và doanh nghiệp vay vốn. Khoảng thời gian này được NHNN giải thích là để đảm bảo phù hợp với khả năng phục hồi dòng tiền của khách hàng sau khi hết dịch.
Đối với số lãi phải thu của phần dư nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi vay, giữ nguyên nhóm nợ đủ tiêu chuẩn (nhóm 1) theo quy định tại Thông tư này, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không phải hạch toán thu nhập mà thực hiện theo dõi ngoại bảng để đôn đốc thu, khi thu được thì hạch toán vào thu nhập.
Như vậy, theo cơ chế dự kiến trên, với doanh nghiệp, việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ và được giữ nguyên nhóm nợ tạo điều kiện để cân đối lại dòng tiền, tránh bị hạ điểm tín dụng mà khó tiếp cận những khoản vay mới, không bị áp lãi phạt khi có nợ quá hạn như thông thường. Với ngân hàng, giúp chưa ghi nhận ngay nợ xấu, theo đó chưa phải tăng chi phí trích lập dự phòng. Mặt khác, khi khách hàng có thêm điều kiện để trả nợ, áp lực nợ xấu cũng giảm thiểu.
Quỳnh Chi (Vietnam Business Forum)