Dấu ấn phát triển
Trong lịch sử báo chí Việt Nam, từ những năm 60 thế kỉ XIX đã có một số báo lần lượt ra đời. Khái niệm báo chí bắt đầu từ khi tờ Gia Định báo ra mắt vào ngày 15/4/1865 tại Sài Gòn. Tờ báo tiếng Pháp đầu tiên là tờ Nam kỳ viễn chinh công báo (Le Bulletin Officiel de L’expedition De La Cochinchine) xuất bản ngày 29-9-1986. Tờ báo quốc ngữ tư nhân đầu tiên là tờ Nguyện san Thông loại khóa trình (báo kiểu sách đọc thêm, giải trí mang mục đích giáo dục) do Trương Vĩnh Ký chủ trì, xuất bản số đầu tiên vào tháng 5/1888.
Giai đoạn 1930- 1954 đánh dấu thời kỳ phát triển của báo chí Cách mạng Việt Nam. Giai đoạn này, báo chí cách mạng ngày càng gắn bó chặt chẽ với cao trào vận động cách mạng của Đảng và quần chúng nhân dân. Một số tờ báo nối tiếng như Lao động, Cứu quốc, Giải phóng, Cờ giải phỏng, Nhành lúa, Đời nay, Tạp chí cộng sản…
Sau thời kỳ báo chí tách biệt hai miền (1954-1974), ngành báo chí Việt Nam bước vào thời kỳ đổi mới. Sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI năm 1986, báo chí được tiếp nhận một luồng gió mới và có những bước phát triển vượt bậc về đội ngũ, về kỹ thuật - công nghệ, cũng như trình độ tác nghiệp. Báo chí ngày càng giữ vững vai trò to lớn, không thể thiếu trong đời sống xã hội của đất nước. Như vậy, quá trình hình thành, phát triển với những thăng trầm của lịch sử đã xây dựng nên một nền báo chí cách mang Việt Nam trưởng thành vượt bậc và có những đóng góp to lớn vào sự phát triển và hội nhập của đất nước.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, nền kinh tế tri thức, khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ đã làm biến đổi nhanh chóng bộ mặt thể giới hiện đại, báo chí truyền thông của Việt Nam ngày càng hoàn thiện, đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển của đất nước và sự nghiệp hoà bình, hợp tác và phát triển của thế giới.
Trong nhiều năm qua, báo chí cũng đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng; đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo, lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc; phản bác thông tin sai trái, luận điệu xuyên tạc, âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch. Nhiều tác phẩm ở tất cả các loại hình báo chí đã góp phần tăng cường niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Ðảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa; khẳng định tính ưu việt của hệ thống chính trị, thể hiện ý chí, sức mạnh của dân tộc Việt Nam; và để cho thế giới hiểu hơn về một Việt Nam đoàn kết, kiên cường, mạnh mẽ, chủ động, linh hoạt trong ứng phó với thiên tai, dịch bệnh.
Thích ứng với sự vận động xã hội
Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực biến động mạnh và khó lường, trong đó có xu hướng công nghệ hóa, chuyển đổi số, chống chịu với các bệnh dịch, thiên tai… Với tư cách là ngành nghề luôn tiếp xúc sớm nhất, phản ứng nhanh nhạy nhất với mọi biến động cuộc sống, báo chí luôn đóng vai trò trực tiếp xung kích trên tuyến đầu để thực hiện nhiệm vụ đưa thông tin chân thực, đa dạng, kịp thời, không bị “chậm chân” so với các tin tức trên internet, mạng xã hội... Đối với xu hướng chuyển đổi số, báo chí đang vận động để không chỉ phản ánh vấn đề, mà còn đưa ra các phân tích thấu tình đạt lý, có giá trị định hướng dư luận. Báo chí với sứ mệnh cao cả của mình đã có nhiều phương thức thông tin mới giúp cho công chúng được củng cố niềm tin, tăng cường bản lĩnh, sự tỉnh táo và sức tự đề kháng trước những vấn đề nóng bỏng, bức xúc đặt ra trong cuộc sống và trước những thông tin sai trái, xuyên tạc, bịa đặt.
Đặc biệt, báo chí luôn sát cánh, đồng hành cùng doanh nghiệp, là cầu nối giữa các cơ quan quản lý đối với doanh nghiệp. Dư luận đã thấy sự vào cuộc đấu tranh không mệt mỏi của báo chí về việc dỡ bỏ các giấy phép con, cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho các DN dễ dàng ra đời và hoạt động hơn. Báo chí góp phần nâng cao vị thế doanh nghiệp, doanh nhân trên thương trường và trong xã hội. Mặt khác, báo chí chia sẻ những khó khăn với DN, cổ vũ những sáng tạo, phê phán những trở ngại trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Những chính sách từ Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đến doanh nghiệp được phản ánh trung thực, khách quan và đa chiều, góp phần giúp các cơ quan quản lý, chính quyền có cơ sở để đưa ra các điều chỉnh tích cực, hợp lý.
Trong bối cảnh dịch Covid-19, báo chí trực tiếp xung trận, góp phần đẩy lùi Covid-19. lực lượng báo chí đã linh hoạt, sáng tạo trong thông tin, tuyên truyền. Nhiều nhà báo đã không quản hiểm nguy bám sát hiện trường, dũng cảm, dấn thân đi vào tâm dịch để kịp thời chuyển tải, cung cấp những thông tin thời sự, nóng hổi, chân thật nhất về phòng, chống dịch bệnh. Thông qua báo chí, người dân không chỉ cập nhật kịp thời, chính xác tình hình dịch bệnh tại các địa phương, trong nước, quốc tế mà còn nâng cao ý thức cộng đồng trong phòng tránh dịch bệnh. Đặc biệt, sự đồng hành của báo chí trong ghi nhận sự đóng góp của các lực lượng trong tuyến đầu chống dịch đã mang đến nguồn động viên, cổ vũ lớn đối với đội ngũ y, bác sĩ, chiến sĩ công an, quân đội…
Không chỉ trong tâm dịch, khi dịch bệnh được kiểm soát, báo chí đã kịp thời bám sát các lĩnh vực đời sống xã hội, phản ánh những mô hình, cách làm hiệu quả trong phát triển kinh tế - xã hội, góp phần đưa nền kinh tế bật dậy sau dịch. Cùng với đó, báo chí cũng quan tâm phản ánh những khó khăn của các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, kết nối họ với những tấm lòng sẻ chia trong cộng đồng. Mặt khác, báo chí cũng thể hiện tính chiến đấu trong việc phát hiện, phản ánh tình trạng lợi dụng dịch bệnh để trục lợi của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, góp phần ổn định thị trường các mặt hàng thiết yếu trong thời điểm dịch bùng phát…
Hương Giang (tổng hợp)
Nguồn: vccinews.vn