Các ngân hàng (NH) lớn vừa đồng loạt công bố kết quả kinh doanh quý III/2011 rất khả quan, nhất là về lợi nhuận, đặc biệt là mức lãi thuần tăng đột biến so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, tỉ lệ nợ thuộc nhóm rủi ro cao cũng tăng lên.

Lãi thuần rất cao

Dù tăng không nhiều (chỉ 6%) so với cùng kỳ nhưng con số lợi nhuận của NH TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cũng rất ấn tượng, trong đó, riêng quý III đạt 1.025 tỉ đồng, lũy kế 9 tháng đầu năm đạt 3.308 tỉ đồng…

Điều đáng chú ý trong kết quả kinh doanh quý III năm nay của các NH lớn là hầu hết đều có thu nhập lãi thuần (là lãi từ các hoạt động cho vay, trong đó có cho khách hàng và cho vay NH bạn, lãi từ trái phiếu, tiền gửi...) tăng rất cao so với cùng kỳ năm ngoái (tăng từ 50%-90%). Chẳng hạn như Eximbank quý này thu nhập lãi thuần đạt trên 1.443 tỉ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái chỉ 798 tỉ đồng, tăng trưởng tới 81%. NH TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) cũng tăng từ 918 tỉ đồng lên 1.500 tỉ đồng. Hay Vietcombank thu nhập lãi thuần tăng từ 1.770 tỉ đồng lên hơn 3.600 tỉ đồng. Đặc biệt là VietinBank, con số lãi thuần quý III tăng vượt bậc, từ 2.927 tỉ đồng lên 5.275 tỉ đồng...

Tuy nhiên, các khoản lợi nhuận từ hoạt động khác như kinh doanh ngoại hối, kinh doanh vàng, đầu tư chứng khoán… của hầu hết NH lớn đều không tốt, thậm chí nhiều NH lỗ nặng.

Nợ xấu cũng tăng

Kế toán trưởng của một NH thương mại tại TPHCM giải thích: Thông thường thu nhập lãi thuần của các NH là lãi từ các hoạt động cho vay, trong đó có cho vay khách hàng trên thị trường 1 và thị trường liên NH (thị trường 2), lãi từ trái phiếu, tiền gửi... Kết quả lãi thuần cao cho thấy dòng tiền của các NH tương đối mạnh và ổn định để đẩy mạnh cho vay.

Tuy nhiên, nếu nhìn vào tỉ lệ cho vay khách hàng của các NH thì tỉ lệ này lại tăng không nhiều. Điều này có thể hiểu rằng lợi nhuận thuần của các NH lớn có được chủ yếu là từ cho vay trên thị trường liên NH hoặc từ chênh lệch giữa đầu vào và đầu ra cao.

Ông Lê Đạt Chí, giảng viên Khoa Tài chính Doanh nghiệp Trường Đại học Kinh tế TPHCM, cho rằng dù công bố lãi cao, tăng mạnh so với cùng kỳ nhưng điều đáng quan tâm là trong các báo cáo tài chính của hầu hết các NH trong quý III năm nay tỉ lệ nợ xấu đều tăng lên. Hiện tượng này thể hiện qua tỉ lệ nợ nhóm 2, nhóm 3 tăng nhiều so với cùng kỳ. “Việc nhóm nợ xấu tăng lên cho thấy sự khó khăn của nền kinh tế, của các doanh nghiệp đã phản ánh vào các NH thông qua cơ cấu nợ”- ông Lê Đạt Chí lưu ý