Ông Nguyễn Văn Bá - Giám đốc Cty XNK hoa quả cho các nước khu vực Đông Nam Á có trụ sở đặt tại TP Melbourne cho biết, dù người Việt ở khu vực lãnh thổ Bắc Australia rất ít, song đây cũng là nơi cung cấp 30% nguồn trái cây nhiệt đới và rau quả cho toàn bộ các tiểu bang trong cả nước Australia. Riêng sản lượng xoài chiếm 50%. Với bản tính cần cù và sáng tạo, người Việt ở đây đã xây dựng và tạo dựng chỗ đứng cho cây xoài VN.
Cung cấp 50% lượng xoài
Theo ông Bá, để tạo được giống xoài đặc chủng này, Cty của ông phải đến từng trang trại đặt hàng tìm hiểu cách gieo trồng chăm bón của nông dân… Để làm giàu trên quê hương thứ 2 này, người Việt đến Darwin thường đi làm thuê cho các nông trại của người Australia, sau đó đi mua cây về chăm sóc. Sau dần họ cũng tích lũy được tiền bạc và đầu tư nông trại trồng xoài.
Thường thì giá xoài thuận vụ giá chỉ ở mức 15 - 30 AUD /thùng (5 - 7 kg). Còn người Việt biết cách xử lý ra trái sớm hơn vào đầu vụ nên bán được 50 - 70 AUD/thùng (khoảng 1-1,4 triệu VNĐ/thùng)
Điều đặc biệt nhất là các sản phẩm trái cây sau thu hoạch đều đóng gói mang thương hiệu Việt. Ví dụ như "Vina Mango and T.V Farms”, "Bình Dương Farm”, "Sài Gòn Farm”... Giải thích điều này, ông Đinh Quang Hài - vua xoài tại trang trại ở Darwin cho biết: "Chúng tôi đều là người Việt, xoài sản xuất ra từ bàn tay, khối óc Việt nên cần thiết phải dán nhãn cho người Australia biết rằng đây là sản phẩm của người VN…”
Hiện ở Darwin có rất nhiều vua xoài như ông Đinh Quang Hài, Văn Công Hùng…Tuy nhiên, không bằng lòng với những gì mình có, bên cạnh việc chuyên canh cây xoài rất nhiều người Việt ở Darwin về nước mang các giống mận An Phước, mít nghệ, vú sữa, nhãn, thanh long… sang Australia trồng thử nghiệm. Bước đầu một số loại cây ăn trái nhiệt đới VN, kể cả rau củ có nguồn gốc từ Châu Á như dưa leo, đậu bắp, ớt... đã phát triển và hứa hẹn gặt hái những thành quả cao…
Cần lắm một thương hiệu cho quê nhà
Năm 2013, Hội Nông gia VN miền Bắc Australia đã ra mắt. Tổ chức này tập hợp hơn 100 hộ nông gia người Việt. Theo ông Bá việc thành lập Hội Nông gia VN sẽ giúp cộng đồng người Việt hòa nhập vào xã hội Australia. So với 10 năm trước, cuộc sống của những người Việt ở Australia đã tốt hơn nhiều nhờ giỏi kinh doanh, rất sáng tạo và không ngại thử sức những điều mới, trong đó kỹ thuật trồng xoài ra hoa sớm để thu hoạch sớm và kéo dài thời vụ sản xuất.
Nhiều người Việt đã tìm đến Darwin định cư, sinh sống và đã rất thành công tại mảnh đất này. Chính họ đã thay đổi cuộc sống của mình. Tổng thu nhập của những người nông dân vùng này đã đóng góp khoảng 50 triệu AUD mỗi năm vào nền kinh tế của cả khu vực lãnh thổ phía Bắc và tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động... Do vậy, việc ra đời của Hội nhằm cung cấp lợi ích cho các thành viên, bao gồm cả kế hoạch phát triển, chia sẻ kinh nghiệm, kỹ thuật… Thêm vào đó là để tìm kiếm những thị trường mới cho những người nông dân và tạo sự tự tin trong giao dịch trồng trọt và buôn bán… hỗ trợ các hộ nông gia người Việt kết nối với các cộng đồng trong toàn khu vực… Cao hơn nữa, việc ra đời Hội là muốn mang thương hiệu xoài Việt đến khắp thế giới. Hiện Thái Lan, Mỹ, VN đang nhập xoài từ nông trại tại Darwin, ông Bá chia sẻ.
Tôi có đặt câu hỏi, tại sao VN là vựa xoài và có nhiều giống xoài nổi tiếng như xoài Cát Chu, xoài cát Hòa Lộc mà lại phải nhập từ Australia? Ông Bá cho biết, Cty của ông mỗi lần nhập hàng chục tấn xoài Australia và nhiều lọai khác về tiêu thụ tại thị trường VN. Không phải chuộng hàng ngọai song trái xoài Australia mang thương hiệu Việt to, cùi dày và đặc biệt mùi thơm rất quyến rũ và đặc biệt bảo quản không bằng thuốc nên vẫn giữ được hương vị đặc trưng và người tiêu dùng ưa chuộng.
“Trông người lại ngẫm đến ta”, trên đất Australia người nông dân làm giàu từ giống xoài Việt rồi lại nhập về bán tại thị trường trong nước, trong khi xoài Việt lại khá chật vật tìm chỗ đứng tại thị trường nội địa. Từ trái xoài nhìn rộng ra, nếu không thay đổi cung cách làm ăn, cách đầu tư bài bản cho xây dựng thương hiệu và sử dụng hóa chất bảo quản bừa bãi như hiện nay thì người tiêu dùng sẽ quay lưng với thị trường trái cây trong nước…
Hà Phương (DDDN)