Có một vài dấu hiệu cảnh báo rằng các phương tiện truyền thông xã hội có thể trở thành một bong bóng đáng lo ngại.
>Groupon hoàn tất vụ IPO lớn chỉ sau Google
Thêm vào những lo ngại này là hiệu quả kinh doanh đáng thất vọng của LinkedIn, kinh doanh theo định hướng mạng xã hội có mức IPO lớn nhất sau Google từ năm 2004. Công ty này thông báo đã bị lỗ 1,6 triệu USD trong quý gần đây nhất, sau khi công bố lợi nhuận là 4 triệu USD cùng kỳ năm ngoái.
Tất cả những thông tin này khiến các nhà quan sát nghi ngờ rằng những gì các phương tiện truyền thông đưa ra có thể coi là "khoản vay thế chấp dưới chuẩn" hoặc "Kozmo.com" ngày nay.Merriam-Webster cho biết bong bóng là một hoạt động kinh tế đang bùng nổ (như trong một thị trường chứng khoán) nhưng thường kết thúc bằng sự sụp đổ đột ngột. Cuối những năm 1990, mạng lưới dot-com bùng nổ, trong đó nhóm IPO của các công ty công nghệ trên thị trường NASDAQ tăng giá trị 4 lần trong khoảng 3 năm. "Bong bóng bất động sản" ở Mỹ làm rung chuyển toàn bộ nền kinh tế thế giới khiến cho giá cả giảm. Mỹ có thể không đứng đầu trong một cuộc suy thoái kép, nhưng dường như khó có thể thấy hoạt động kinh tế bùng nổ ở nước này.
Trong khi chúng ta đã có từ điển trực tuyến mở, các phương tiện truyền thông xã hội thường đề cập đến các tương tác xã hội nhiều hơn. LinkedIn, Facebook, Foursquare và Twitter là những ví dụ tuyệt vời. Mô hình kinh doanh của Groupon phụ thuộc vào khách hàng có cùng chí hướng, do đó nó mang ý nghĩa "xã hội." Nhưng nếu xem xét bản chất đây là một dạng giấy chứng nhận quà tặng và phiếu giảm giá.
Phải thừa nhận rằng, có một vài dấu hiệu cảnh báo rằng các phương tiện truyền thông xã hội có thể trở thành một bong bóng đáng lo ngại trên một phương diện nào đó. Nhưng cũng có những dấu hiệu khác cho thấy nó sẽ không hoàn toàn như vây. Daniel Gross của Slate đã phá vỡ hình hài của một bong bóng vào năm ngoái trong việc giải thích lý do tại sao trái phiếu chính phủ Mỹ không đủ điều kiện để dùng cụm từ này. Khái niệm "bong bóng" được sử dụng khi các nhà đầu tư dại dột định giá công ty cao hơn giá trị thực do đang nằm trong lĩnh vực nóng, các doanh nhân và nhà quản lý sẽ vội vàng cung cấp cho công chúng những gì họ muốn.
Một ví dụ điển hình là LinkedIn luôn được các nhà đầu tư định giá cao bởi lý do đơn giản truyền thông luôn là lĩnh vực nóng. Việc công chúng sốt sắng đầu tư vào các phương tiện truyền thông xã hội đã khiến LinkedIn bán IPO một cách nhanh chóng hơn, nhưng đó không phải là thứ các nhà đầu tư thực sự muốn. Facebook cũng có IPO riêng nhưng vẫn chưa định phát hành. Khi nhu cầu của xã hội đối với cổ phiếu của các công ty truyền thông vượt xa khả năng cung ứng của họ, các công ty như Groupon dường như đặt ra mục tiêu cao hơn cho doanh thu và triển vọng của họ.
Tuy nhiên, cho dù doanh thu của các công ty này có thể tương đối nhỏ, nhưng họ đang phát triển mạnh mẽ. Theo một số đánh giá, Groupon là công ty phát triển nhanh nhất. Các công ty đều có tài sản đáng kể dưới hình thức: lượng người dùng lớn, dữ liệu các thuê bao có giá trị, các mối quan hệ với người sử dụng lao động và các công ty.
Điều này không thể chứng minh rằng đặt cược vào những công ty này là không nguy hiểm. Không giống như Facebook, LinkedIn vẫn chưa tìm ra cách để biến mạng lưới của nó thành một cỗ máy kiếm tiền lớn. Groupon với dịch vụ dễ dàng sao chép sẽ phải chống lại các đối thủ cạnh tranh lớn như Amazon, Google... đã phải phát triển được các dịch vụ thế mạnh riêng. Trong khi đó, các công ty đầu tư vào phương tiện truyền thông xã hội cũng đang gia tăng gấp bội.
Do vậy, dường như mọi đầu tư của chúng ta hôm nay đều ở trong một quả bong bóng lớn. Hoài nghi này không phải là một điều xấu. Trường hợp của Groupon là một minh chứng thực sự: Công ty đã bị mất giám đốc điều hành và IPO bị các nhân viên kế toán bình thường quản lý. Đây không phải là một dấu hiệu đáng khích lệ. Nhưng Chủ tịch Hội đồng quản trị của công ty tuyên bố sau khi thấy lợi nhuận của công ty tăng: "Groupon sẽ cực kỳ có lợi nhuận".
Có rất nhiều lý do tốt để tránh đầu tư vào các công ty như LinkedIn và Groupon. Bạn có thể kiếm được nhiều tiền nhưng bạn cũng có thể mất tất cả. Mặc dù vậy, đây không phải là một quả bong bóng. Đó là thị trường.
Tuy nhiên, những gì giới truyền thông nhận định sẽ khiến công chúng nghĩ rằng IPO của Groupon chỉ là một hình thức giảm giá. "Groupon là một thảm họa"- tiêu đề một bài báo trên "Business Insider". Còn CNN Money gọi IPO là "sự gợi nhớ về bong bóng dotcom" và dẫn lời một chuyên gia kế toán, "Chúng tôi dự cảm được trò chơi này và chúng tôi biết nó là sẽ kết thúc như thế nào." Trang bìa của tạp chí Barron còn đặt tít: "Vâng, Đây chính là một quả bong bóng!"Cổ phiếu của Groupon vừa được niêm yết trên thị trường chứng khoán vào tuần trước. Groupon đã rao bán cổ phiếu với giá chỉ 20 USD/cổ phiếu, như vậy công ty này sẽ có giá trị khoảng 12,7 tỷ USD. Đây là một tiền khoản khá lớn nhưng vẫn là còn cách mức 30 tỷ USD, mức các nhà điều hành mong muốn từ vài tháng trước đây. Và dường như không có bằng chứng nào về sự "bong bóng" giá cổ phiếu .
VEF